Ko‘pchilik odamlar o‘tirgan joyidan turganda yoki zinadan chiqqanda tizzasida qirsillash (krak) ovozini sezadi. Bu ko‘pincha qo‘rqinchli tuyuladi, ammo har doim ham jiddiy kasallik alomati emas. Ar-roziy klinikasi shifokorlari bu holatning sabablari va qachon xavotirga o‘rin borligini tushuntirib berishadi.

Tizza qirsillashining sabablari
1. Normal fiziologik jarayon

 • Bo‘g‘im ichida havo pufakchalari harakatlanib yorilganda qirsillash eshitiladi.

 • Agar og‘riq bo‘lmasa, bu xavfli emas.

2. Bo‘g‘im tog‘aylarining yupqalashishi

 • Yosh o‘tishi bilan tog‘ay to‘qimalari yeyilib boradi.

 • Bu osteoartrozning dastlabki belgilaridan biri bo‘lishi mumkin.

3. Mushak va paylarning tarangligi

 • Sportchilar yoki uzoq vaqt harakatsiz o‘tiradiganlarda uchraydi.

 • Mushaklar bo‘shashganda ovoz yo‘qolishi mumkin.

4. Ortiqcha vazn

 • Tizzalarga doimiy yuk tushadi.

 • Natijada bo‘g‘im tezroq eskiradi va qirsillash kuchayadi.

5. Jarohatlar

 • Avvalgi tizza jarohatlari yoki menisk shikastlanishi ham ovozga sabab bo‘lishi mumkin.

Qachon xavotirga o‘rin bor?
Agar tizza qirsillashiga quyidagi alomatlar qo‘shilsa, shifokor ko‘rigiga murojaat qilish zarur:

 • Og‘riq

 • Shish yoki yallig‘lanish

 • Harakat cheklanishi

 • Tizza tez-tez “bloklanib qolishi”

Ar-roziy klinikasidan tavsiyalar

 • Sog‘lom vaznni saqlang

 • Tizzalarni mustahkamlovchi yengil mashqlar bajaring

 • To‘g‘ri ovqatlaning (kalsiy va kollagenga boy mahsulotlar iste’mol qiling)

 • Og‘riq yoki shish bo‘lsa, o‘zbilarmonlik bilan dori ichmang — shifokorga murojaat qiling

O‘tirib turganda tizza qirsillashi ko‘pincha xavfli emas va tabiiy jarayon bo‘lishi mumkin. Ammo agar u og‘riq yoki boshqa belgilar bilan birga kuzatilsa, bu bo‘g‘im kasalliklarining erta signali bo‘lishi mumkin.